Οι καιροί αλλάζουν και μαζί αλλάζουν και τα δεδομένα. Εκεί που κάποτε το πτυχίο θεωρούνταν κλειδί για όλες τις πόρτες, πλέον η αξία του έχει πέσει τόσο, που κάποιοι το βρίσκουν μέχρι και αχρείαστο. Ακούγεται υπερβολικό, αλλά στην εποχή της τεχνολογίας και των σχετικών επαγγελμάτων, το να έχεις το μπεζ χαρτί δε σημαίνει σχεδόν τίποτα. Οι γνώσεις μέσα από εμπειρία και πρακτική από την άλλη, σημαίνουν το παν.
Στην Αμερική έχει αρχίσει να γίνεται όλο και πιο έντονο το φαινόμενο αμφισβήτησης των πανεπιστημιακών σπουδών, με τις ηλικίες 18-34 να είναι αυτές που εκφράζουν περισσότερο τις αμφιβολίες τους. Μάλιστα, η άποψη αυτή δεν προέρχεται μόνο από άτομα που δεν έχουν πτυχίο, αλλά και από ανθρώπους που διαθέτουν.
Συγκεκριμένα, δημοσκόπηση της Wall Street Journal-NORC poll, έδειξε ότι το 56% των Αμερικανών πιστεύει ότι η απόκτηση ενός πτυχίου τετραετούς φοίτησης είναι ένα «ρίσκο», σε σύγκριση με το 42% που διατηρεί την πίστη του στο πτυχίο. Τα αντίστοιχα ποσοστά το 2013 ήταν 40% και 53%, πράγμα που δείχνει ότι πλέον η αμφισβήτηση του πτυχίου «νικάει» με μεγάλη διαφορά σε σύγκριση με μια δεκαετία πριν. Το 2017 η διαφορά αυτών των δύο άρχισε να μειώνεται, με το 49% των Αμερικανών να τάσσεται υπέρ των πανεπιστημιακώ σπουδών και το 47% κατά.
«Τα ευρήματα αυτά είναι πράγματι απογοητευτικά για όλους εμάς στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και, κατά κάποιον τρόπο, ένα καμπανάκι», δήλωσε ο Τεντ Μίτσελ, πρόεδρος του Αμερικανικού Συμβουλίου για την Εκπαίδευση, το οποίο αριθμεί περισσότερα από 1.700 ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ως μέλη.
Ο ίδιος ανέφερε το χρέος των Αμερικανών φοιτητών, το οποίο έχει φτάσει τα 1,7 τρις δολάρια, και το ποσοστό αποφοίτησης (60%) στα τετραετή κολέγια ως δύο από τα μεγαλύτερα προβλήματα που υπονομεύουν την εμπιστοσύνη στον τομέα. Αυτό το τελευταίο κάτι μας θυμίζει και είναι η κατάσταση στα ελληνικά πανεπιστήμια…
Από την άλλη βέβαια, αυτό που παρατηρούμε στην Ελλάδα τουλάχιστον, είναι ότι αυξάνεται σημαντικά και ο αριθμός όσων επιλέγουν να προχωρήσουν για μεταπτυχιακό, δίνοντας έναν έξτρα πόντο στην «απαξίωση» του πτυχίου. Το τελευταίο, από μόνο του δε φαίνεται να προσφέρει πολλά σε όποιον θέλει να μπει δυναμικά στην αγορά εργασίας.
Επιστρέφοντας όμως στην αμερικανική δημοσκόπηση, η αναθεώρηση απέναντι στην τριτοβάθμια εκπαίδευση ξεκίνησε να φαίνεται κυρίως μετά την ύφεση του 2008 και επιδεινώθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Οι εγγραφές στα αμερικανικά κολέγια μειώθηκαν κατά περίπου 15% την τελευταία δεκαετία, ενώ η αύξηση των εναλλακτικών πιστοποιητικών, συμπεριλαμβανομένης της μαθητείας, αυξήθηκε απότομα. Η δημοσκόπηση της Journal διαπίστωσε ότι η δυσαρέσκεια έχει εξαπλωθεί σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, καθώς και στους κατοίκους των πόλεων και των προαστίων. Οι τελευταίες κατηγορίες στις οποίες μια ισχνή πλειοψηφία διατηρούσε την πίστη της στην αξία του πτυχίου κολεγίου ήταν οι Δημοκρατικοί, όσοι έχουν πτυχίο κολεγίου και όσοι κερδίζουν πάνω από 100.000 δολάρια τον χρόνο.
Ωστόσο, το 42% των ατόμων με πτυχίο κολεγίου δήλωσε στην πιο πρόσφατη έρευνα ότι δεν αξίζει τον κόπο, ποσοστό αυξημένο κατά περισσότερο από 10 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με τις δύο δημοσκοπήσεις της προηγούμενης δεκαετίας.
