Στον χώρο του βιβλίου υπάρχει μια συγκεκριμένη ευχή που κάνουν σχεδόν όλοι οι συγγραφείς, η οποία λειτουργεί ταυτόχρονα και ως κατάρα. Ποια είναι αυτή; Να γίνει το πρώτο τους βιβλίο best seller και να μεταφερθεί στη μεγάλη (ή μικρή) οθόνη. Όχι κάτι ακατόρθωτο, ωστόσο τις περισσότερες φορές συμβαίνει είτε το ένα είτε το άλλο – σπάνια και τα δύο μαζί.
Μία τέτοια σπάνια περίπτωση λοιπόν είναι αυτή του A. J. Finn.
Όταν το 2018 κυκλοφόρησε το πρώτο του μυθιστόρημα «Η Γυναίκα στο Παράθυρο», ο κόσμος δεν γνώριζε τίποτα για εκείνον. Τουλάχιστον όχι ακόμη! Το βιβλίο του εκτοξεύθηκε στα top spot σχεδόν κάθε λίστας, ο κόσμος μιλούσε στα blogs γι’ αυτόν, οι κριτικές στις πλατφόρμες παραμένουν σταθερά στα 4/5 αστεράκια και έχει ξεπεράσει σε πωλήσεις τα 2 εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως. Το 2021 κυκλοφόρησε η ομώνυμη ταινία με πρωταγωνίστρια την Amy Adams, ενώ λίγο αργότερα ήρθε και μια σειρά με την Kristen Bell που ακούμπησε την κορυφή στο Netflix.
Σήμερα λοιπόν, ο A.J. Finn (ή αλλιώς Ντάνιελ όπως είναι το πραγματικό του όνομα) είναι ένα σταθερό όνομα του βιβλιοχώρου, κυκλοφόρησε μετά από 6 χρόνια το δεύτερο βιβλίο του, «Τέλος Ιστορίας» (Εκδόσεις Ψυχογιός), και ήρθε στην Ελλάδα για την παρουσίασή του βεβαίως βεβαίως!
Λίγα λόγια το βιβλίο
Με αφορμή τον επικείμενο θάνατό του, ο Σεμπάστιαν Τραπ, ένας παγκοσμίου φήμης συγγραφέας αστυνομικής λογοτεχνίας φωνάζει μια μελετήτρια του είδους – και φανατική θαυμάστριά του – με την οποία αλληλογραφεί επί χρόνια, τη Νίκι, στην έπαυλή του για να καταγράψει τη γεμάτη μυστήρια ζωή της οικογένειάς του. Στο επιβλητικό σπίτι γνωρίζουμε τη δεύτερη σύζυγό του, την ιδιότροπη κόρη του, τον μυστήριο ανιψιό του και διάφορους άλλους συνεργάτες και γνωστούς. Στην προσπάθειά της, η Νίκι ξεθάβει μυστικά που είναι ριζωμένα στο παρελθόν. Συγκεκριμένα από την Παραμονή Πρωτοχρονιάς του ’99 όπου η πρώτη σύζυγος και ο γιος του Σεμπάστιαν εξαφανίστηκαν από προσώπου γης και δεν τους έχει ξαναδεί κανένας από τότε.
Όταν τα κομμάτια του παζλ της οικογένειας Τραπ μπαίνουν στην θέση που τους αναλογεί, οι σκελετοί βγαίνουν από τις ντουλάπες, οι μάσκες πέφτουν βίαια και το παρελθόν δεν έχει χαθεί · απλώς περιμένει!
Αφού διάβασα μονορούφι αυτή την απολαυστική ιστορία, γινόταν να βρίσκεται στην Αθήνα και να μην πω δυο κουβέντες μαζί του; Επιβεβαιώνω ότι είναι τόσο γλυκός όσο δείχνει και στις φωτογραφίες!
Πάμε να δούμε όσα συζητήσα μαζί του:
Ποια ήταν η κύρια πηγή έμπνευσής σου για το «Τέλος Ιστορίας»;
Υπάρχουν δύο πολύ άμεσες – και μάλλον όχι τόσο ενδιαφέρουσες– απαντήσεις σε αυτό χαχα.
Η πρώτη είναι ότι μου άρεσε ο τίτλος. Είναι οριστικός, απόλυτος και θεωρώ πως ιντριγκάρει. Η δεύτερη είναι ένα άρθρο που έτυχε να διαβάσω, το οποίο αφορούσε τους προσωπικούς βιογράφους. Αυτοί είναι άνθρωποι τους οποίους προσλαμβάνεις για να σου γράψουν τη βιογραφία ή τις αναμνήσεις που έχεις για ένα αγαπημένο πρόσωπο. Όσο διάβαζα λοιπόν για έναν βιογράφο, αναρωτήθηκα ποιος στο καλό θα προσκαλούσε στο σπίτι του και στη ζωή του έναν παντελώς άγνωστο άνθρωπο;
Μια από τις πολλές απορίες και τα μυστήρια του βιβλίου λοιπόν, εκτός από την εξαφάνιση του Κόουλ και της Χόουπ, είναι και το γιατί ο Σεμπάστιαν κάλεσε την άγνωστη σε αυτόν Νίκι στο σπίτι του.
Μιας που την ανέφερες, η Νίκι λατρεύει τα αστυνομικά μυθιστορήματα και τα βιβλία μυστηρίου (π.χ. Αγκάθα Κρίστι), καθώς επίσης γίνονται αμέτρητες αναφορές σε πολλά βιβλία αυτού του είδους. Πόσο χρειάστηκε να μελετήσεις και να διαβάσεις το είδος;
Σχεδόν καθόλου χαχα! Ως παιδί διάβαζα πάααρα πολύ και αρκετά από αυτά ήταν βιβλία της Αγκάθα Κρίστι ή του Άρθουρ Κόναν Ντόιλ. Ξέρεις πώς είναι το μυαλό των παιδιών, απορροφάει τα πάντα. Οπότε πολλά από αυτά τα βιβλία δεν χρειάστηκε να τα ξαναδιαβάσω γιατί τα θυμόμουν από τότε. Κι αν όχι, η εποχή του διαδικτύου βολεύει αφάνταστα, γιατί με μια απλή αναζήτηση μπορείς να βρεις τη λύση σε ένα μυστήριο!
Ως αναγνώστης – εκτός από συγγραφέας – μοιράζεσαι το ίδιο πάθος με τη Νίκι για τις ιστορίες μυστηρίου, τα θρίλερ και ό,τι αφορά το είδος αυτό;
Σίγουρα! Πέρασα περίπου 10 χρόνια δουλεύοντας στον εκδοτικό χώρο και ήταν φανταστικά. Νιώθω πολύ περήφανος γι’ αυτό και νιώθω επίσης πολύ τυχερός που είχα τη δυνατότητα να αφιερώσω τον επαγγελματικό μου χρόνο σε αυτό το είδος, διαβάζοντας και εκδίδοντας χειρόγραφα. Συγκεκριμένα κιόλας, είχα την τεράστια ευκαιρία να δουλέψω στις επανακυκλοφορήσεις των βιβλίων της Αγκάθα Κρίστι για 5 χρόνια.
Αγαπώ αυτό το είδος, εν μέρει και λόγω νοσταλγίας. Στο βιβλίο ο πρώην βοηθός του Σεμπάστιαν, ο Άιζακ, λέει στη Νίκι: «Αυτό το είδος είναι ευρέως διαδεδομένο γιατί αφορά την αποκατάσταση της δικαιοσύνης σε μια κατάσταση στην οποία έχει διαταραχθεί». Για εμένα, και φαντάζομαι για πολλούς αναγνώστες επίσης, υπάρχει μια αίσθηση ασφάλειας σε αυτά τα λόγια, ότι κάτι έχει πάει πραγματικά απαίσια και κάποιος εμφανίζεται για να το αποκαταστήσει.
Πόσο εύκολο ήταν να γράψεις για έναν φανατικό αναγνώστη του είδους σου; Είναι κάπως σαν ο συγγραφέας εαυτός να έγραψε για τον αναγνώστη εαυτό σου.
Δεν μου έχουν ξανακάνει αυτή την ερώτηση και είναι σπάνιο μετά από τόσες συνεντεύξεις να ακούω κάτι καινούριο! Ένα από τα πράγματα που θαυμάζω στους αναγνώστες του crime, είναι η ειλικρίνεια. Δεν διαβάζουν τα μυθιστορήματα ειρωνικά, με σκοπό να τα κράξουν. Τα διαβάζουν γιατί τους αρέσουν πηγαία.
Η Νίκι είναι ένας περίπλοκος χαρακτήρας και κάνει ό,τι κάνει γιατί αγαπάει πραγματικά τα βιβλία – ειδικά του Σεμπάστιαν – γι’ αυτό και προσπάθησα να εμφυσήσω σε εκείνη αυτή ακριβώς την ειλικρίνεια και την πηγαία αγάπη του αναγνώστη αστυνομικής λογοτεχνίας για το διάβασμα.
Πάντως το πιο δύσκολο ήταν να γράψω για έναν συγγραφέα, όντας συγγραφέας. Αν και δεν είναι ο πρωταγωνιστής, οι υπόλοιποι χαρακτήρες κινούνται γύρω από εκείνον και την παρουσία του. Είναι πιο αδίστακτος από εμένα, πιο άνετος. Δεν είχα τον εαυτό μου ως βάση για να τον γράψω. Η Νίκι όμως ήταν πιο κοντά μου. Η σχέση μας ήταν σαν αναγνώστης προς αναγνώστη.
Από όλους τους χαρακτήρες του βιβλίου, ποι@ νιώθεις πιο κοντά σου; Και μην πεις τη Γουότσον (την σκυλίτσα) γιατί είναι η δική μου αγαπημένη!
Αυτή θα έλεγα κι εγώ! Πέρα από την πλάκα όμως, όπως είπα και πριν ένα κομμάτι μου νιώθει πιο κοντά τη Νίκι για λόγους που δεν μπορώ να πω γιατί θα κάνω σπόιλερ. Ένα άλλο κομμάτι μου, ίσως και το μεγαλύτερο, θα έλεγε τη Μάντλιν. Είναι περίπλοκος και δύσκολος άνθρωπος αλλά πολύ αγνή και αστεία κατά βάθος. Ας κάνω και ένα shoutout σε δύο δευτερεύοντες χαρακτήρες: την Μπίμπι και την Σιμόν.
Σε κάποιο σημείο αναφέρεις: «Θα έλεγα πως έχουμε την τάση να βλέπουμε τους συγγραφείς αστυνομικών μυθιστορημάτων σαν εν δυνάμει δολοφόνους, έτσι δεν είναι; Σαν πιθανούς κακοποιούς;». Τι πιστεύεις για αυτό; Αν κάποιος γράφει αστυνομικά είναι εν δυνάμει κακός;
Αν το δούμε λογικά βγάζει νόημα. Πιστεύω όμως ότι είναι πολύ λάθος. Σίγουρα κάποιος που γράφει σε αυτό το είδος, έχει τη δυνατότητα να σκεφτεί σαν δολοφόνος ή να κατασκευάσει έναν ψεύτικο φόνο. Ας είμαστε όμως ειλικρινείς, οι περισσότεροι δολοφόνοι των αστυνομικών μυθιστορημάτων δεν θα έφταναν πολύ μακριά στον πραγματικό κόσμο, τύπου θα τους έπιαναν σε μια μέρα.
Το challenge είναι να γράψεις χαρακτήρες που θα είναι μεν αξιόπιστοι για να κερδίσουν τη συμπάθεια του αναγνώστη και ταυτόχρονα, δε, ευκολόπιστοι/εθελότυφλοι σε σημείο να αγνοούν διάφορα στοιχεία.
Σε μια εποχή που όλοι γράφουν fast-paced βιβλία με τρομερή ταχύτητα στην πλοκή, εσύ επέλεξες έναν πιο αργό ρυθμό και το έκανες και πολύ πετυχημένα μάλιστα. Πώς πήρες αυτή την ρισκαδόρικη απόφαση;
Well, έγραψα ό,τι έγραψα: take it or leave it! Ωστόσο, όσο έγραφα σκεφτόμουν ορισμένους αναγνώστες που μου είχαν παραπονεθεί ότι «Η Γυναίκα στο Παράθυρο» ήταν κάπως αργή και τους καταλαβαίνω. Η οπτική μου όμως είναι διαφορετική: αν δεν γνωρίσω τους χαρακτήρες αρκετά καλά πριν από τα κρίσιμα γεγονότα, δεν πρόκειται να με νοιάξει και τόσο πολύ για το τι θα (τους) συμβεί.
Στη γραφή σου, μπορεί πολύ εύκολα κάποιος να εντοπίσει ότι είσαι διαβασμένος. Έχεις πολλές εικόνες και είναι σαν να γράφεις μια τηλεοπτική σειρά σε μορφή λογοτεχνίας.
Σ’ ευχαριστώ πολύ! Ξέρεις, μου είναι πολύ σημαντικό ως αναγνώστης να μου προκαλεί θαυμασμό το ύφος και η γραφή του βιβλίου που διαβάζω κι αυτό ακριβώς ήθελα να κάνω. Από τις αγαπημένες μου συγγραφείς είναι η Tana French, η οποία γράφει ασύλληπτες προτάσεις και νιώθω ότι γνωρίζω πραγματικά τους χαρακτήρες της. Έτσι κάνω και εγώ με τους δικούς μου και πιστεύω ότι αν δε σε αγγίξει το παρελθόν τους, δε θα μπορέσεις να αντιληφθείς απόλυτα την απώλεια, τον πόνο και όσα περνάνε στο τώρα – ακόμα και το φινάλε!
Έχω μια αγάπη για το gothic και πιστεύω πως μου «κοστίζει» πολύ λίγο να φτιάξω την ατμόσφαιρα. Παρ’ όλα αυτά, αμέτρητοι συγγραφείς το σκιπάρουν και είναι σαν να βλέπω μια μισοάδεια σκηνή.
Στη σελίδα 216 η Νταϊάνα λέει:
Ένα μεγάλο μέρος μου έχει χαθεί. Είναι πολλά τα κομμάτια που απουσιάζουν. Για κάμποσο διάστημα περίμενα, νομίζοντας πως με τον καιρό θα τα ανακτούσα. Όμως έκανα λάθος. Έχουν χαθεί. Σαν κομμάτια ενός παζλ. Εξακολουθείς να έχεις εκείνα τα κομμάτια που σχηματίζουν το πλαίσιο – ξέρεις, τις καθαρές γραμμές του περιγράμματος – όμως η εικόνα δεν είναι πλήρης. Ούτε και πρόκειται να ξαναγίνει ποτέ.
Έχεις ανακοινώσει δημόσια πως πάσχεις από διπολική διαταραχή και ότι το πρώτο σου βιβλίο είναι εμπνευσμένο από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζεις. Νιώθεις πως σου λείπουν ή έχεις χάσει κομμάτια του εαυτού σου, όπως λέει και η Νταϊάνα;
Συνέχεια το νιώθω. Πρώτα όμως σε ευχαριστώ που ανοίγεις αυτήν την κουβέντα. Ένας από τους λόγους που δεν είχα πει σε κανέναν ότι βασανίζομαι – απ’ όταν πρωτοδιαγνώστηκα στα 19-20 μέχρι και τα 30+ μου – ήταν γιατί φοβόμουν ότι θα άλλαζε η εικόνα που είχαν για εμένα στο μυαλό τους.
Θυμάμαι πόσες φορές είχα προσπαθήσει να γράψω αυτήν την παράγραφο, το πώς έψαχνα τις κατάλληλες λέξεις που να εκφράζουν απόλυτα αυτό που είχα στο μυαλό μου. Στα 44 πλέον, έχω φτάσει να αποδέχομαι την απώλεια αυτή, αλλά όχι τον χρόνο που έχασα και όσα θα μπορούσα να έχω ζήσει στα 20 και στα 30 μου.
Αν και δεν είναι καθόλου εύκολο να αποδίδεις ευθύνες, κάπου έφταιξα εγώ, κάπου κάποιοι άλλοι και κάπου κανένας, γιατί έτσι είναι. Το μόνο που εύχομαι να είχα κάνει τότε, είναι να έχω μοιραστεί νωρίτερα το τι περνούσα.
Μην κατηγορείς όμως τον εαυτό σου που δεν το μοιράστηκες νωρίτερα. Σημασία έχει που κατάφερες να βρεις τις λέξεις και να το μοιραστείς γενικά, κάτι που δεν κάνει αρκετός κόσμος!
Ποιο είναι το συγγραφικό σου τελετουργικό;
Εμ, μου πήρε 7 χρόνια να γράψω αυτό το βιβλίο, οπότε πραγματικά δεν ξέρω αν έχω καν τελετουργικό! Σκέψου το άρθρο με τους βιογράφους το διάβασα τον Σεπτέμβριο του 2016 και παρέδωσα το πρώτο draft περίπου 6.5 χρόνια αργότερα. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι δούλευα κάθε μέρα πάνω σε αυτό, για χρόνια το είχα κάπως αφήσει.
Όταν τελείωσα τη «Γυναίκα στο Παράθυρο», δούλευα ακόμα. Ένα από τα πράγματα για το οποίο είμαι περήφανος είναι ότι ο εργοδότης μου αγόρασε τα δικαιώματα και για τα δύο μου βιβλία.
Τελείωσα επίσημα το «Τέλος Ιστορίας» πέρυσι τον Μάιο κι από τότε δεν έχω ξεκινήσει κάτι καινούριο. Λες να πρέπει να βρω πιο υγιεινά πλαίσια εργασίας; Δεν ξέρω χαχα!
Πολλοί συγγραφείς ονειρεύονται για τα βιβλία τους να γίνουν ταινίες. Εσύ το κατάφερες με το πρώτο σου βιβλίο. Είχες κάποια εμπλοκή στην ταινία;
Όχι επίσημα. Η εταιρεία και η παραγωγή που αγόρασαν τα δικαιώματα όμως ήταν απίστευτα καλοί μαζί μου. Σκέψου ότι είχα επισκεφθεί το set αρκετές φορές. Γνώρισα και την Amy Adams! Όταν με είχαν ρωτήσει ποια ηθοποιό θα έβλεπα στον πρωταγωνιστικό ρόλο, τους είχα απαντήσει την Amy Adams κι αυτό γιατί ταίριαζε ηλικιακά. Πριν αρχίσουν τα γυρίσματα, τον Αύγουστο του 2018, με έβγαλε για φαγητό η ατζέντισσά μου και μου είπε επίσης ότι η Julianne Moore και ο Gary Oldman θα ήταν στην ταινία. Είχα σοκαριστεί με όλα.
Θυμάμαι χαρακτηριστικά μία από τις φορές που ήμουν στα γυρίσματα και η Amy Adams γύριζε μια σκηνή στην οποία σήκωνε το τηλέφωνο και έλεγε ‘This is Anna Fox’. Εκείνη την στιγμή καταλάβα ότι ήταν η καλύτερη επιλογή για τον ρόλο αυτό. Μου φαινόταν όλο τόσο σουρεάλ, γιατί ήταν όλα τόσο κοντά στο πώς τα είχα στο μυαλό μου.
Πες μας κάτι για τα επόμενα πλάνα σου.
Όσα ξέρεις, τόσα ξέρω και εγώ! Πιστεύω όμως ότι αυτή τη φορά θα είναι πρωταγωνιστής και όχι πρωταγωνίστρια.
Πες μας και κάτι για τους Έλληνες αναγνώστες σου.
Όταν ήμουν μικρός, μου έκαναν δώρο ένα βιβλίο με ελληνικούς μύθους και έγινα εμμονικός. Μέχρι και σήμερα μπορώ να ονομάσω πολλές θεότητες και τέρατα της ελληνικής μυθολογίας! Αγαπώ τα πάντα από την κουλτούρα σας και εύχομαι στο μέλλον να μεταφραστούν σε άλλες γλώσσες περισσότερα ελληνικά βιβλία! Ευχαριστώ για τη θερμή υποδοχή και εύχομαι να σας αρέσει το καινούριο βιβλίο!
Μπορείτε να προμηθευτείτε τα βιβλία του A.J. Finn από τις Εκδόσεις Ψυχογιός και σε όλα τα ενημερωμένα βιβλιοπωλεία!
